قطعا در مورد مسائلی مثل استرس یا افسردگی چیزهایی شنیدهاید و احتمالا در مورد تاثیر منفی اضطراب روی بدن خود اطلاعاتی کسب کردهاید. اما از جزئیات دقیق و اینکه چرا سلامت روح و روان، بخش پراهمیتی از یک زندگی شاد و سلامت شما است، چیزی نمیدانید.
این نوشتار به شرح بهداشت روانی، اهمیت و همچنین گامهایی برای تقویت این بخش از وجودتان می پردازد.
بهداشت یا همان سلامت روانی چیست؟
بهداشت روانی به حالتهای عاطفی، روانی و سلامت اجتماعی ما اشاره می کند. تعریف سادهی آن بدین صورت می باشد: بهداشت روانی روی چگونگی احساس و تفکرمان و همچنین شیوهی واکنشهای ما در موقعیتهای مختلف تاثیرگذار است. اما داشتن سلامت خوب روانی بدین معنا نمی باشد که هیچ اختلالی در ما وجود ندارد . در واقع، اگر بتوانیم مشکلات و مسائل روزمره زندگی را با آرامش حل کنیم و پشت سر بگذاریم، به لحاظ بهداشت روانی، در شرایط خوبی هستیم.
از نظر سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، بهداشت روانی به این تعریف است: «بهداشت روانی به معنای حالتی از سلامتی می باشد که در آن هر فرد تواناییهای خودش را شناخته و میتواند با استرس و فشار روزمره زندگی کنار آمده و فعالیت کارآمد و موثر داشته باشد. همچنین قادر است نقش موثری در جامعهی خود ایفا نماید.»
»علائم وجود مشکلات روانی کدام است؟
برخی از نشانه های اولیهی وجود مشکلات روحی :
– بیش از اندازه، کم یا زیاد غذا خوردن
– بیش از اندازه، کم یا زیاد خوابیدن
– عدم وجود انرژی
– نوسانات و مشکلات خلق و خوی
– بحث و دعوا با آدمهای مورد علاقه
– احساس سردرگمی، غم یا خشونت در خود
» شایعترین اختلالات بهداشت روانی کدامند؟
الف » اضطراب
اینکه گاهی احساس اضطراب داشته باشیم، مشکلی ندارد. به علاوه، کمی اضطراب داشتن، بخش مهمی از زندگی است چرا که هزاران سال پیش اجداد ما از اضطراب برای تشخیص تهدیدها استفاده می کردند. اما اگر بیش از شش ماه است که بیشتر روزها را به نگرانی و اضطراب سپری می کنید، وقت آن است که برای درمان خود دست به کار شوید.
ب » افسردگی
احساساتی مانند غم و خشم نیز بخشی از زندگی ما می باشند اما اگر مداوم و شدید شوند، میتوانند علامت افسردگی بالینی یا اختلال دیگری باشند. برخی از علائم افسردگی بالینی عبارتند از: غم و اندوه مستمر و دائمی ، احساس خلاء و پوچی، ناامید بودن، تحریکپذیری، احساس گناهکار بودن، خستگی زیاد و بی دلیل، اضافه وزن، تغییر در اشتها، از دست دادن علاقه به سرگرمیهایی که سابقا دوست داشتید.
پ » استرس
استرس میتواند در اثر مسائل کاری، مالی یا حتی پیشامدهای مهمتر زندگی مثل بیماری یا طلاق بوجود بیاید. مثل باقی احساسات منفی، کمی استرس هم اشکالی بوجود نمی آورد اما زمانی که به مدت طولانی ماندگار شد، میتواند اثر بسیار بدی روی سلامت بدن و روان ما ایجاد کند.
و اما ۵ راه بهبود بهداشت روانی
1- روابط سالمی داشته باشید
یکی از بهترین شیوههای حفظ سلامت روح و روان، اولویت دادن به روابط بین فردی است. داشتن ارتباطات چندین فایده برای ما دارد: باعث میشود که خود را قسمتی از یک جمع بدانیم، به زندگیمان معنا داده و خیالمان راحت است آدمهایی هستند که میتوانیم به آنها اتکا نماییم.
2-ورزش کنید
هرچقدر که در مورد اثر ورزش روی بهداشت روانی گفته شود، تمام شدنی نیست. ورزش میتواند خواب را بهبود داده و باعث آرامش بیشتر شما بشود و سطح اندورفین (یکی از هورمونهای احساس خوب) را در بدن شما بالا ببرد.
برای برخورداری از این مزیت ورزش راههای متفاوتی وجود دارد . مثلا به نظر انجمن اضطراب و افسردگی کشور آمریکا، ۵ دقیقه ورزش هوازی، اضطراب را کاهش میدهد.
3-شکرگزاری را تمرین کنید
اگر یکی از این اشکال شایع روانی را تجربه کرده باشید، حتما میدانید که در آن شرایط افکار منفی پایان پذیر نیستند. یک شیوهی بسیار عالی برای مبارزه با افکار منفی تمرین شکرگزاری می باشد: یکی از سادهترین کارها برای شکرگزاری این است که هر روز صبح و عصر در یک دفترچه، هرچه را که بابتش سپاسگذارید (سلامتی و خانوادهی خوب) را یادداشت بفرمایید.
4- کیفیت خوابتان را بهبود بدهید
خواب خوب و کافی بر همهی قسمت های زندگی تاثیرگذار است. بهداشت روان نیز از این مسئله، مستثنی نمی باشد. تحقیقات نشان می دهند که آدمهای مبتلا به بی خوابی یا کم خوابی، چهار برابر بقیه در معرض ابتلا به افسردگی می باشند. در صورتی که دچار اختلالات خوابید، حتما برای بهبود این مشکل اقدام نمایید.
5- مراقبت از خود را در برنامهی زندگیتان بگنجانید
مراقبت از خود، برای هر فردی معنای متفاوتی دارد. برخی از کارهایی که میتوانید برای مراقبت از خود انجام دهید عبارت است از: داشتن یک رژیم غذایی سالم و مناسب، سفر به مکان های جدید، امتحان کردن کارها و زبان جدید، سپری کردن زمان با دوستان خود، ماساژ و ... . نوع کاری که برای مراقبت از خود انتخاب میکنید به اندازهی تاثیر آن مهم نیست، فقط باید بصورتی باشد که کاهش اضطراب، استرس یا افسردگی را در وجود خودتان حس کنید.
سخن پایانی
قبلا مراجعه به یک روانپزشک، از طرف مردم به عنوان نوعی ننگ بنظر می آمد، اما امروز اوضاع فرق کردهاست. در صورتی که احساس میکنید روح و روانتان مشکل دارد، بدون تردید به پزشک متخصص مراجعه بفرمایید.
منبع: خبرنامه